Casus
Gaat trauma vóór medisch, of …?
Casus
Gaat trauma vóór medisch, of …?
Een thuiszorgmedewerker belt 112 nadat een cliënte thuis op de grond is aangetroffen. Als eerste had de melder de huisarts ingeseind. Die had gezegd: Ik kom eraan, maar bel ook 112. De centralist vraagt precies te vertellen wat er gebeurd is en krijgt te horen dat mevrouw is gevallen. Ze vraagt of de melder dat zeker weet. Het antwoord is nee. De sindsdien verstreken tijd is ook niet bekend. De patiënt, die inmiddels in een stoel is geholpen, herinnert zich de toedracht zelf ook niet. De melder zegt de indruk te hebben dat mevrouw een afwijkende stand van een been en een arm heeft. Nu denkt de centralist aan een CVA. Voorheen was een vuistregel bij het ingangsprotocol dat trauma leidend is. Vanaf versie 13.2 van ProQA is deze regel veranderd (zie uitleg hieronder) waardoor medisch voorrang kan krijgen.
De centralist is zich hiervan bewust en overlegt kort met de werkbegeleider. Ze komen tot de conclusie dat het een twijfelgeval is. Besloten wordt om de melding verder af te handelen in protocol 17 (Val). De uitvraag leidt tot een huisartsverwijzing. Omdat de huisarts al gebeld was en al naar 112 had verwezen - en omdat er op de meldkamer toch twijfel wordt gevoeld - overrulet de centralist de uitkomst. Een ambulance gaat met gepaste spoed rijden. De patiënt komt dus in elk geval geen zorg tekort. Zij wordt uiteindelijk inderdaad naar het ziekenhuis vervoerd.
De afloop is op de meldkamer niet bekend geworden, maar de casus leidt tot overleg en tot verscherpt bewustzijn omtrent de nieuwe regel. Hoe zit het nu precies?
In de oude situatie stond in de regels bij het ingangsprotocol:
- Als de klachtenbeschrijving een TRAUMA betreft, kiest u het Hoofdklachtprotocol dat het beste past bij het traumamechanisme.
- Houd er altijd rekening mee dat de val van de patiënt het gevolg kan zijn van een medisch probleem (flauwvallen, ritmestoornis, beroerte enz.)
In versie 13.2 is dit vervangen door:
- Als de klachtenbeschrijving een TRAUMA suggereert, kiest u het Hoofdklachtprotocol dat het beste past bij het traumamechanisme.
- Als de klachtenbeschrijving MEDISCH van aard lijkt te zijn, selecteer het Hoofdklachtprotocol dat het beste past bij het meest uitgesproken symptoom, waarbij levensbedreigende symptomen in acht worden genomen.
ProQA geeft als toelichting: 'Deze aanpassing draagt ertoe bij dat de centralist het Hoofdklachtprotocol selecteert op basis van niet alleen de aanwezigheid van trauma of levensbedreigende symptomen, maar op basis van de interpretatie omtrent de Hoofdklachtbeschrijving en de mogelijkheid van een bepaald protocol om dat af te kunnen handelen'. Met andere woorden, als een kennelijk medische klacht wellicht (ook) een rol speelt en deze lijkt ernstiger te zijn dan het trauma, dan gaat medisch vóór trauma. Dit geldt bij elk protocol maar het zal vooral bij een gelijkvloerse val, of een val waarbij de hoogte niet van belang is voor het letsel, relevant zijn om bij ingangsvraag 3 duidelijk te krijgen 'wat de kip is en wat hei ei'. In eerdere versies van ProQA moest zodra er over een val werd gesproken, voor een traumaprotocol worden gekozen. Hierdoor kon het gebeuren dat bijvoorbeeld een hartstilstand niet of te laat werd opgemerkt. De volgorderegel 'veiligheid, trauma, medisch' is nog steeds van belang, maar de aanpassing maakt het voor de centralist makkelijker en minder star om naar eigen inzicht het best passende protocol te kunnen kiezen.