ProQA Fire
Zelfde systematiek, maar door een ‘andere bril’
Viola van Baardwijk
De helft van de medische 112-meldingen in Nederland wordt getrieerd in ProQA Medical. Maar ook de brandweervariant van ProQA wordt in Nederland gebruikt, zij het op bescheidener schaal. In drie regio’s werkt de brandweer met geprotocolleerde uitvraag via ProQA Fire: Haaglanden, Gelderland-Zuid en Noord-Holland Noord. Tijd om eens te ‘gluren bij de buren’ van de rode kolom.
In de meldkamer van Noord-Holland Noord in Alkmaar wordt zowel ProQA Medical als ProQA Fire gebruikt. “Toen wij als brandweer het systeem invoerden in 2014, werkten de ambulancecollega’s er al langer mee”, vertelt groepschef brandweer en ProQA Fire-instructeur Viola van Baardwijk. “Onze meldkamer was toen nog multidisciplinair, centralisten namen zowel brandweer- als ambulanceoproepen aan. Aangenomen werd dat het handiger en beter was om ‘witte en rode’ oproepen via dezelfde werkwijze uit te vragen. Dat zou ook de niet-brandweergeschoolde verpleegkundige centralisten helpen om de juiste vragen te stellen.”
Gebouwbrand
Dat laatste is geen overbodige luxe, want branden zijn er in evenveel soorten en maten als medische aandoeningen. Het aantal mogelijke triage-uitkomsten is in ProQA Fire zelfs hoger dan de 1848 coderingen die ProQA Medical kent, vertelt Viola: maar liefst 2682. Ze noemt een greep uit de mogelijke incidenttypen: gebouwbrand, voertuigbrand, scheepsbrand, treinbrand, blikseminslag, explosie, ongeval met gevaarlijke stoffen, brandstoflekkage. “De ingangs- en sleutelvragen lijken sterk op die van ProQA Medical. De directe inzet – jullie DIA – kennen wij ook, in geval van een gebouwbrand. Terwijl een tankautospuit al gaat rijden, vraagt de centralist nog door met ProQA: Kunt u vlammen rook zien? Hoeveel verdiepingen telt het gebouw? Op welke verdieping is de brand? Is er iemand in gevaar? Enzovoort.”
Viola: “ProQA Fire is daarnaast complexer dan ProQA Medical doordat het aantal mogelijke inzetvoorstellen groter is. Wij kunnen meerdere typen voertuigen sturen in verschillende samenstellingen en bijvoorbeeld ook nog een Officier van Dienst of Adviseur Gevaarlijke Stoffen.” Waar Fire en Medical sterk onderling in verschillen, is op het gebied van de meldersinstructies. “De kracht van ProQA Medical zit mede in de hulpverlenende rol van de melder en de omstanders. Bij ProQA Fire ligt juist veel nadruk op de veiligheid van de melder. Wij hameren er vooral op dat de melder op afstand moet blijven.”
Protocol 29 in Medical, een aanrijding, behandelt hetzelfde als protocol 77 in Fire, maar dan vanuit een andere discipline bezien.
Koolmonoxidevergiftiging
Vorig jaar is de meldkamer in Alkmaar overgeschakeld op monodisciplinair werken, omdat dit ook de situatie wordt in de nieuwe samengevoegde meldkamer in Haarlem. Beide disciplines zijn met ProQA door blijven werken. Vanzelfsprekend is er altijd overlap tussen brandweerzorg en ambulancezorg bij bepaalde typen incidenten en dus ook overlap in de uitvraag. Viola: “Als wij tijdens de uitvraag denken dat een melding beter in ProQA Medical kan worden afgehandeld, verbinden we alsnog door naar een verpleegkundige collega. Zo hadden wij eens een melding van iemand die zich niet lekker voelde en zelf aan CO-vergiftiging dacht. Daarom had hij 112 gebeld en naar de brandweer gevraagd. Wij hebben in ProQA Fire alleen een protocol voor een CO-melder die is afgegaan, niet voor lichamelijke klachten van koolmonoxidevergiftiging, die natuurlijk ook op iets anders kunnen duiden. Dan verbinden we alsnog door naar de ‘witte’ centralist.”
Bij een incident waar zowel ambulance- als brandweerinzet vereist is, alarmeert de centralist die de intake doet ook de collega-dienst via het Geïntegreerd Meldkamer Systeem. Soms wordt aanvullend ook nog doorverbonden als het belangrijk lijkt om toch nog de andere triage in te gaan. Viola: “Protocol 29 in Medical, een aanrijding, behandelt in principe precies hetzelfde als protocol 77 in Fire, maar bezien door een andere bril. (Zie illustraties.) In Medical richten de vragen en instructies zich op het stabiliseren van het slachtoffer en in Fire op het stabiliseren van het incident. Soms wil de brandweer na de ambulance-intake toch nog wat extra zaken uitvragen bij de melder.”
Verkeerde inzet
De invoering van ProQA Fire had hetzelfde effect op met name de ‘oudere garde’ van de brandweercentralisten als in menige Meldkamer Ambulancezorg die op ProQA overstapte. “Ook wij zagen dat ervaren centralisten met eigen ervaring in de repressieve dienst sommige vragen overbodig vonden, of de ruimte misten om vragen naar eigen inzicht te stellen”, aldus Viola. “Maar voor de nieuwe lichtingen collega’s die alleen in ProQA zijn geschoold, is het allemaal veel vanzelfsprekender.
Of meldingen met ProQA Fire beter worden afgehandeld dan zonder, weet Viola niet met zekerheid te zeggen. “We zijn pas begonnen met het terugluisteren van meldingen om kwaliteitsredenen, nadat we ProQA hadden gekregen. Dus er is geen vergelijkingsmateriaal met de periode daarvóór. Wat we wel zeker weten, is dat een ‘verkeerde inzet’ tegenwoordig minder vaak voorkomt. Vooral in geval van ondertriage is dat natuurlijk winst. Als de eerste inzet sterk afwijkt van wat uiteindelijk ter plaatse nodig blijkt te zijn, dan heb je daar naderhand een gesprek over. Die gesprekken komen tegenwoordig aanzienlijk minder vaak voor. Ik ga ervan uit dat dat iets zegt over de kwaliteit van ProQA.”
Protocol 29 in Medical, een aanrijding, behandelt hetzelfde als protocol 77 in Fire, maar dan vanuit een andere discipline bezien.